Wincenty Galica
(Zakopane)
Biografia
Galica  Wincenty

(nr obozowy 27164)

Urodził się 29 października 1916 r. w Zakopanem. Szkołę powszechną ukończył w Poroninie, Gimnazjum Ogólnokształcące w Zakopanem. Podczas kampanii wrześniowej w stopniu plutonowego podchorążego jako dowódca 1. plutonu 5. kompanii 1. P.S.P. uczestniczył w potyczkach pod górą Chełm koło Grybowa, w Libuszy obok Bierzy, w Krośnie, obok Mościsk, w Lasach Janowskich, na Hołosku koło Brzuchowic. W okolicy Lwowa został wzięty do niewoli sowieckiej, z której trzykrotnie uciekał. 1 października podczas obławy w lasach grybowskich dostał się do niewoli niemieckiej. Podczas transportu kolejowego do Stalagu w Lamsdorf uciekł z wagonu w okolicy Mszany Dolnej.

Od stycznia 1940 r. działał w ruchu oporu w zmilitaryzowanej służbie łączności przez południową granicę Polki z bazą w Zakopanem innymi słowy był łącznikiem-kurierem na odcinku Zakopane-Kraków-Warszawa. Jednocześnie współpracował z Włodzimierzem Szycem ps. „Biegacz” z Warszawy i hrabianką Krystyną Skarbek Giżycką ps. „Cristine Grandwill” przy przerzucaniu  przez Zakopane do Budapesztu lotników angielskich, wykupionych z niemieckich obozów jenieckich.
11 sierpnia 1941 r. został aresztowany przez gestapo W Poroninie. Przebywał w więzieniach: „Palace” w Zakopanem, w Tarnowie, a następnie w obozach koncentracyjnych KL Auschwitz (nr obozowy 27 164, 24.03. – 9.06 1942, pracował m. in. w komandzie budującym zakłady Buna Werke), KL Mauthausen-Gusen (nr obozowy 274, 9.06.-16.10. 1942), KL Sachsenhausen (nr obozowy 51241, 19.10.1942 – 3.05.1945). 3 maja 1945 r. został wyzwolony w okolicy Schwerina przez żołnierzy kanadyjskich. W latach 1946-52 studiował na wydziale lekarskim Akademii Medycznej w Krakowie. W latach 1952-55 praca w Instytucie Onkologii w Krakowie potem do 1979 r. w pracowni radiologicznej w Zakopanem.

Wincenty Galica był współzałożycielem Związku Podhalan i pełnił w nim różne funkcje: członka zarządu, wiceprezesa i prezesa Zarządu Głównego. W 1970 r. włączył się czynnie do współpracy z red. Jerzym Waldorfem celem ostatecznego wykupu willi pn. „Atma” i przeznaczenie tejże na Muzeum Karola Szymanowskiego.

8 lipca 1972 r. wraz z ks. prob. Władysławem Curzycą zorganizował w Zakopanem wbrew zakazowi władz politycznych i administracyjnych uroczysty pogrzeb doczesnych szczątków śp. Heleny Sikorskiej (małżonki śp. gen. Władysława Sikorskiego).
W 1975 r. był inicjatorem i głównym organizatorem „Roku Orkanowskiego”. W latach 1985-86 brał czynny udział w pracach związanych z przewiezieniem doczesnych szczątków śpl. Kazimierza Przerwy Tetmajera i jego syna Stanisława do Zakopanego. W 1989 r. wybudował z własnych środków finansowych nagrobek granitowy na mogile matki Władysława Orkana – Franciszki Smreczyńskiej.

W latach 1993-94 wraz z Marianem Polaczykiem i Władysławem Szepelakiem urządził Muzeum Męczeństwa w willi „Palace”, byłej siedzibie gestapo w Zakopanem. W maju 2001 r. urządził prawie od nowa kolejną ekspozycję Muzeum „Palace” (poprzednią zniszczył były właściciel budynku).

Ks. prof. Józef Tischner opisał go w swoim dziele „Dzieje filozofii po góralsku” jako Hipokratesa (na drugiej pozycji).
Zmarł 21 maja 2010 r.

Ważniejsze odznaczenia i nagrody:

  • Krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski nadany przez Prezydenta RP
  • Lutetia 2005 – nagroda przyznana przez Stowarzyszenie Polskich Autorów, Dziennikarzy i Tłumaczy w Europie z siedzibą w Paryżu7, za wieloletnią działalność społeczną i godną naśladowania postawę patriotyczną.
  • Laureat dorocznej nagrody Burmistrza Miasta Zakopanego – 2003
  • Registar of The Archives Yad Vashem The Holocaust Martyrs and Heroes Remambrance Authority – 2003
  • Odznaka lotnictwa izraelskiego z napisem “With Gopliments. The Izraeli Air Force” – 2003
  • Odznaka za zasługi dla Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i byłych więźniów politycznych – 1999
  • Krzyż Armii Krajowej. Prezydent RP – 1997
  • Odznaka Weterana Walk o Niepodległość – 1995
  • Krzyż Oświęcimski. Rada Państwa – 1986
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Rada Państwa – 1982
  • Odznaka Zasłużonego Działacza Kultury. Ministerstwo Kultury i Sztuki – 1981
  • Odznaka Honorowego Członka Związku Podhalan – 1981
  • Złota Odznaka za zasługi dla Zakopanego – 1978
  • Medal Honorowy Muzeum Karola Szymanowskiego w Zakopanem – 1977
  • Złoty Krzyż Zasługi. Rada Państwa – 1970
  • Odznaka Grunwaldzka
Relacja
Galeria

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Wtórna publikacja lub rozpowszechnianie treści publikowanych przez Stowarzyszenie
bez uprzedniej pisemnej zgody Zarządu Stowarzyszenia zabronione.
Auschwitz Memento
Narodowe Archiwum Cyfrowe Muzeum Tatrzańskie Miasto Nowy Targ Miasto Zakopane Powiat Tatrzański Powiat Nowotarski